Popüler kültür üzerine çalışmanın birden fazla yolu var. Popüler kültür üzerine yazılmış her şey, bize bunu söylüyor. “İçine gömülmek”, “yukarıdan bakmak”, ruhumuzu esir alan ideolojik nesneler muamelesi yapmak, arzularımızın aynası olarak görmek…
Emel Uzun ve Nagehan Tokdoğan’la birlikte 2015-2016 bahar döneminde açacağımız Popüler Kültür Çalışmaları dersini oluştururken, emin olduğumuz tek bir şey vardı: Popüler kültür hakkında yazılanları okuyacağımız bir ders olmayacaktı bu. Popüler kültür ürünlerine dokunmak, onları kurcalayıp bozmak, onlar hakkında konuşmak istiyorduk.
Türkiye’de popüler kültürün temel mecrası hala televizyon gibi görünüyor. Bu nedenle, bir televizyon dizisine odaklanmak, bize iyi bir fikir gibi göründü. Kendi ilgilerimizi de dikkate alarak, Muhteşem Yüzyıl dizisini seçtik. Hem izlenme oranlarının yüksekliği, hem güncel tartışmalara bağlanması hem de doğrusu, seyretme hazzı sebebiyle böyle bir tercih yaptık.
Bir atölye çalışması olarak tasarlanan derste, önce popüler kültür, televizyon, tarihsel diziler ve yeni Osmanlıcılık üzerine tartışmalar yürüttük. Atölye çalışmasının bir haftasını da Pikan Ajans’tan Pınar İlkiz ve Erkan Demir’in yardımıyla, verilerin görselleştirilmesi (infografik) konusuna ayırdık.
Muhteşem Yüzyıl dizisi üzerine yazılmış yazıları, yapılan tartışmaları okuduk. Dizinin çeşitli boyutlarını (cinsiyet, “yukarıdakiler, aşağıdakiler”, mekân kullanımı…) tartıştığımız ve yazıların genel çerçevesini oluşturduğumuz haftalardan sonra, her bir öğrenci, kendi belirlediği bir başlıkla, bu tartışmaları yazılı olarak yürüttüğü birer taslak yazdı. Daha sonra taslakları tartıştık, yazılara son biçimlerini verdik.
Dizinin birinci sezon finalini birlikte seyrettik. Hepimiz için eğlenceli ve öğretici bir süreçti.
Böyle bir çalışmanın ürünlerini Fakültemizin dergisi Moment’te sunmaktan mutluluk duyuyorum. Umuyorum ki bu başlangıç, İletişim Bilimleri ve Kültürel Çalışmalar Programlarında yürüttüğümüz başka derslerde yaptığımız çalışmaları paylaşmak konusunda bize heves ve ilham verir…
İyi okumalar
AKSU BORA*
1) Tepkilere rağmen sürdürülen başarı: Haremin/ Kadının fendi ecdadı yendi
3) İktidara giderken din kıyafeti giymek; Osmanlı’da Hürrem Sultan olarak benliğin sunumu
4) Muhteşem Yuzyıl’ın muhteşem haremi
5) Pargalı İbrahim: Bir devşirmenin dönüşümü
6) Muhteşem Yüzyıl’da içerisi ve dışarısı arasındaki ilişki
7) Muhteşem Yüzyıl’ın Matrakçı’sı: Bir görünmez soytarı karakteri
*Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekan Yardımcısı